Rybnik - modernistyczna architektura - epoka streamline moderne i art déco

Przedwojenna architektura Rybnika nie ma swojego porównania w historyzujących fasadach nieruchomości w centrum naszego miasta. Większość modernistycznych gmachów można prędzej porównać do maski samochodu Chrysler Airflow z 1934 roku, niż do neogotyckiej Bazyliki, czy neoromańskiej wieży ciśnień w Rybniku. Skojarzenie nie jest przypadkowe, ponieważ gmach szkoły Urszulanek lub Mechanika posiada więcej wspólnych cech z amerykańską marką samochodów, niż z wcześniejszą architektoniczną zabudową  miasta. Wzajemne atrybuty, przenikające się płynnie z modelów samochodowych i nieruchomości mają wspólne źródło nazywane stylem" streamline moderne ". Styl ten został wymyślony przez architektów ze szkół reprezentujących nurt w architekturze nazywany Art déco..

Streamline moderne w Rybniku - opis stylu

• Styl streamline moderne oznacza opływową linię aerodynamiczną, stosowaną w przemyśle samochodowym i stoczniowym i w zasadzie jest to styl  bliski Art déco, który pojawił się w latach 30-tych XX wieku. Styl czerpał inspirację z długich, nisko biegnących i zaokrąglonych konturów samochodów o opływowych kształtach takich jak Chrysler Airflow. Estetykę opływowych, aerodynamicznych linii zastosowano przy projektowaniu nieruchomości.

• Budynki w stylu streamline moderne często cechuje podkreślenie ich horyzontalności, próba uzyskania wrażenia " przytulania " się do ziemi, można nawet stwierdzić, że elewacja nieruchomości wyrasta spod gruntu, często tafle piwnicznych szyb są na poziomie chodnika.
• Dominują poziome elementy takie jak długie wstęgi okien - często z metalowymi ramami i licznymi poziomymi szczeblinami oraz balkony z długimi, kubistycznymi balustradami imitującymi oceaniczne liniowce.

Streamline moderne uderza w swoim stylu w kąt prosty i krystaliczne formy nieruchomości stosowanych w art déco. Architektura streamline moderne de stricto przepełniona jest okrągłościami. Okrągłe okna i oprawy oświetleniowe i zaokrąglone rogi ścian pojawiają się bardzo często. Oczywiście nie wszystkim przypadła do gustu nowa architektura, znalezli się architekci, którzy porównywali nieruchomości wybudowane w tym stylu do olbrzymich popielniczek. 

Gdyby nie wybuch drugiej wojny światowej. To z pewnością w pejzażu architektury miasta Rybnika przybyło by więcej nieruchomości wybudowanych w stylu streamline moderne, który przed wybuchem wojny był bardzo popularny.

Projekt nowego gimnazjum i liceum S.S Urszulanek w Rybniku

Szkołę zna każdy rybniczanin, nieruchomość mieści się przy ulicy 3 Maja w Rybniku. Zdjęcie przedstawia częściowo zrealizowany projekt nowej szkoły z lat trzydziestych. Dlaczego częściowo ?, ponieważ ostatecznie projekt uległ modyfikacji. Jak widać na graficę, zrezygnowano z budowy północnego skrzydła w stylu streamline moderne na rzecz zawalcowanej parterowej dobudówki.

Projekt modernistycznej szkoły z lat 30-tych/ Rybnik ulica 3 Maja

Część środkowa nieruchomości posiada elewację 9 - osiową z wejściem w osi 8 i 9, dodatkowo zaakcentowaną filarem, który nadaje lekkości fragmentowi bryły. Projekt gimnazjum posiada płaski dach z zaznaczającym w formie poziomej balustrady horyzontalność obiektu. Dodatkowymi elementami nawiązującymi do architektury modernistycznej są okrągłe i pasmowe okna i wysokie maszty zamocowane na dachu.