Dawny kompleks szpitalny Juliusza Rogera

Kompleks Szpitalny Juliusza Rogera w Rybniku zlokalizowany jest przy ulicach 3 Maja, Miejskiej i tej najbardziej spokojnej i otoczonej wiekowymi drzewami ulicy Klasztornej. Chyba każdy lubi wybierać tą alejkę na weekendowe przechadzki po rybnickim centrum. Urokliwe miejsce i przepiękne w porze jesiennej, kiedy ładna pogoda nas rozpieszcza , a promienie słońca malują liście drzew w różnych kolorach.

Szpital Juliusza Rogera w Rybniku. Okres Cesarstwa Niemieckiego

Obiekty należące do dawnego kompleksu szpitalnego zajmują powierzchnię około 1000m2. Niestety ta ogromna  przestrzeń nie jest już użytkowana, a zabytkowe budynki z dnia na dzień popadają w ruinę. Dawny szpital Juliusza Rogera posiada bardzo długą tradycję sięgającą roku 1868, kiedy to niemiecki lekarz Juliusz Roger zainicjował budowę pierwszego szpitala publicznego w Rybniku.

Dr Juliuszowi pomógł finansowo przy budowie szpitala książę raciborski Wiktor I. Szpital ukończono w następnym roku - 1869. Dużą zasługę dla ukończenia szpitala miały dobrowolne składki pobierane przez komitet budowy oraz liczne darowizny. Sam inicjator budowy szpitala Dr. Juliusz Roger nie doczekał się otwarcia. Zmarł jeszcze w tym samym roku na zawał serca w lesie koło Rud.

Uroczyste otwarcie szpitala zorganizowali Rycerze Maltańscy należący do Śląskiego Związku , a było to w roku 1871, bowiem zgodnie z mocą uchwały wolnego zgromadzenia majątek został przejęty przez rycerzy.

Na samym początku swojego istnienia szpital posiadał 80 łóżek, a chorymi opiekowały się siostry zakonne sprowadzone z Westfalli. Dzięki licznym dotacją szpital mógł się lepiej wyposażyć w sprzęt medyczny oraz dobudowywać kolejne pawilony szpitalne oraz piękną kaplicę pod wezwaniem św. Juliusza z roku 1894. Ostatecznie szpital pod kątem budowlanym ukształtował się w latach 1900 i 1901 i w takiej prezentacji znamy go do dziś.

Zarys architektoniczny i budowlany dawnego szpitala Juliusza Rogera w Rybniku

Zabytkowy obiekt został wybudowany w stylu historyzującym z licznymi elementami architektonicznymi nawiązującymi do gotyku i romanizmu. 

Budynek " Juliusz "

Centrum kompleksu stanowi masywny gmach wzniesiony na planie prostokąta z elewacją 13- osiową z wejściem w osi 7. Można założyć, że liczba 7 jest w tym wypadku symboliczna i nawiązuje do tradycji chrześcijańskiej. Skoro jesteśmy jeszcze przy portalu wejściowym, to przejawia się on w formie wysuniętego z lica muru przedsionka wspartego na dwóch kolumnach i zwieńczonego łukiem uformowanym z czerwonej cegły. Czerwona cegła jest najczęściej pojawiającym się materiałem w niemal całym kompleksie. To właśnie z tego materiału został wybudowany cały kompleks. Wracając jeszcze do portalu wejściowego , naszą uwagę przykuwają dwa krzyże wykonane z wgłębień uzyskanych z lica muru. Całość murowanego przedsionka wieńczy balkon otoczony ceglaną galeryjką, oddzieloną pośrodku rzeźbą św. Juliusza. 

Fasada główna centralnego obiektu została wyodrębniona w formie ryzalitu od reszty budynku. Posiada szczyt trójkątny ozdobiony fryzami i podzielony pilastrami, które tworzą przestrzeń dla okien. Budynek posiada zaakcentowane ceglanymi fryzami gzymsy wyrażające w licu muru kondygnacje szpitalne. W części poddasza rozciąga się wąska galeryjka, koronująca gzyms dachowy, który zwieńczony jest wysoką i smukłą sygnaturką z dzwonem. Boczne ściany elewacji budynku tworzą wysokie i smukłe pilastry ze ślepą wnęką wewnątrz - taki detal architektoniczny nawiązuje do trójcy świętej.

We wnętrzu budynku " Juliusz " korytarze zwieńczone są sklepieniem żebrowo-krzyżowym, które nawiązuje do średniowiecznych, gotyckich katedr.

Kaplica św. Juliusza w Rybniku

Jest to obiekt sakralny w całości wykonany z cegły posiadający takie detale architektoniczne jak :

• biforia
• triforia
• fryzy ceglane
• blindy

Całość ceglanej kaplicy wieńczy ośmiokątna kopuła z krzyżem

Linki :

• Rybnik rynek - architektura centrum Rybnika
• Rybnik 
• Rybnik centrum